Zadar is een mooie vakantie bestemming in Kroatië. In en rondom de stad bevinden zich stranden met kristalhelder water, met het Zadar-archipel bestaande uit meer dan 300 eilanden is het een populaire vakantie bestemming voor toeristen. Dit is een waar paradijs voor watersporters met goede faciliteiten, een groot toeristisch aanbod en vele accommodaties.
Zadar heeft een geweldig nachtleven, de meeste uitgaansgelegenheden zijn gelegen in het historische centrum van de stad. Zeker in de zomer bruist de stad van toeristen en studenten met volle terrasjes en bars. De mooie lange wandelpromenade met spectaculaire zonsondergangen in zee is een aanrader. Er zijn een paar hippe loungebars in Zadar, maar ook nachtclubs waar men zich tot in de kleine uurtjes zich kan vermaken.
De stad Zadar heeft nog steeds het zeer oude netwerk van smalle romantische straatjes en is een charmante stad. De autovrije binnenstad met de hoofdstraat genaamd Kalerarga met vele terrassen, winkeltjes en boetiekjes ademt de oude sfeer met een moderne flair.
De stad is verrijkt met middeleeuwse muren, onderbroken door mooie en indrukwekkende poorten. Dit zijn de ingangen tot de oude stad, allen daterend uit de 16e eeuw. Daarnaast heeft Zadar de bekende Zee Orgel en de Zonnegroet op de wandelpromenade, een uniek stuk moderne architectuur wat zeker de moeite waard is om te bezoeken. Zeker tijdens zonsondergang is dit een aanrader, de zonsondergangen bij Zadar zijn prachtig.
Zadar is ook bekend om de aantrekkelijke romaanse kerken: de kathedraal van St. Anastasia uit de 13e eeuw, de kerk van St. Chrysogonus uit de 12de eeuw en de kerktoren van St. Mary uit de 12e eeuw. Op het bekendste plein bevindt zich een Romeins forum dat dateert uit de 1e eeuw na Christus, de pre-Romaanse kerk van St. Donat uit de 9e eeuw.
Zadar, gelegen op een schiereiland omringd door 2 kades, ligt tussen Rijeka en Split, op 60 km van Sibenik en is het culturele en economische centrum van Noord-Dalmatië. Met zijn haven, trein- en busstation en een grote regionale luchthaven is Zadar tevens het belangrijkste verkeersknooppunt van deze regio. Dankzij het vliegveld is Zadar een populaire bestemming voor een vliegvakantie. Zadar is een oude stad met een roerige geschiedenis en was vroeger de hoofdstad van Dalmatië.
Zadar was door de eeuwen heen het centrum van de belangrijkste Kroatische en Dalmatische culturele evenementen: de oprichting van de eerste Kroatische universiteit (1396), het schrijven van de eerste Kroatische roman (1536) en de publicatie van de eerste Kroatische krant. De beroemde permanente tentoonstelling van sacrale kunst en de traditionele St. Donat Muziek Avonden vertegenwoordigen slechts een klein deel van de vele culturele evenementen die Zadar biedt aan haar bezoekers.
Wat is er te zien in Zadar?
Het is gemakkelijk om de bezienswaardigheden van Zadar te waarderen, aangezien het historische centrum gelegen is in een compact voetgangersgebied dat perfect te voet te verkennen is, terwijl een wandeling rond de muren van Zadar een levendig gevoel geven van de geschiedenis van Zadar.
Stadsmuren
Men kan de tour van Zadar beginnen met het bewonderen van de verdedigingsmuren die de stad beschermen aan 3 zijdes. Ze werden gebouwd door de Venetianen in de 16e eeuw als een verdediging tegen de Turken, daarna werden de muren versterkt aan het einde van de 19de en het begin van de 20e eeuw. Het oudste deel van de muur is aan de oostelijke zijde gelegen waar een loopbrug de oude stad verbindt met de nieuwere delen. Tegenover de loopbrug zijn 4 middeleeuwse poorten gelegen gebouwd door de bekende architect Michele Sanmicheli. Bij de 16e-eeuwse Havenpoort bevindt zich een reliëf van de heilige Chryshogonus op een paard en de leeuw van San Marco, het symbool van Venetië.
Terug in de tegenovergestelde richting komt men aan bij de Trg 5 Bunara (Plein van de 5 waterputten), gelegen onder een middeleeuwse toren Bablja Kula, die ooit Zadar voorzagen van water. Verder wandelend langs de kade, komt men bij de prachtig versierde Stadspoort met een andere Venetiaanse leeuw en diverse wapenschilden.
Westelijke kade
De westelijke kade langs de Obala Kresimira IV, met bomen omzoomde boulevard heeft prachtige picknickplaatsen. Het was hier dat Alfred Hitchcock ooit heeft opgemerkt dat Zadar’s zonsondergangen behoorden tot de mooiste in de wereld.
Zeeorgel
Op de noordwestelijke hoek van Zadar Riva (boulevard) op slechts een steenworp afstand van de Ancona-Zadar veerboot is een opmerkelijk stuk van de stedelijke architectuur geplaatst. Of is het een muziekinstrument? Zadar Zee Orgel (Morske Orgulje) is beide.
Deze ongewone stenen orgel loopt trapsgewijs de zee in en wordt aangedreven door de wind en de zee. De zeelucht duwt door de fluitjes, een reeks van melancholische akkoorden worden gespeeld en het geluid komt op door de geperforeerde stenen trap. Men moet het horen om het te geloven!
Ontworpen door architect Nikola Basic en geopend in april 2005, de Zee Orgel vangt de beweging van de golven en verandert deze in muziek. Het is een vreemd, treurig geluid dat de zee en de wind aanroept.
De “muziek” is gemaakt door 35 polyethyleen buizen van verschillende lengtes en maten ingebed met labiums of fluitjes die zeven akkoorden van vijf tonen spelen als de zee de lucht er doorheen duwt. De buizen zijn ingebouwd in geperforeerde stenen trap die zich uitstrekt 70 meter langs de kust. Er zijn zeven stappen, elk met zijn eigen slang. Zelfs zonder de muziek, is de witte marmeren trap schuin in de zee buitengewoon mooi en is een perfect uitkijkpunt om van de prachtige zonsondergangen van Zadar te genieten.
Het project won de Europese prijs voor de Stedelijke Openbare Ruimte in 2006 en is een geliefd monument in Zadar.
Kerk van Sv.Donat
Deze ronde pre-Romaanse kerk dateert uit de 9e eeuw en is uitgegroeid tot een symbool van Zadar. De kerk is een van de mooiste voorbeelden van Byzantijnse bouwkunst in Dalmatië. Het is in het begin van de 9de eeuw gebouwd op het plaveisel van het Romeinse forum. De kerk is grotendeels leeg van binnen, maar door de uitstekende akoestiek worden er regelmatig concerten gegeven.
Forum Romanum
Recht tegenover de kerk van Sv. Donat staan de overblijfselen van het Romeinse forum uit de 1e eeuw v. Chr. De zuil aan de noordwestkant genaamd de “eerste pijler van de Schande” is makkelijk op te merken. Het was een schandpaal waar mensen werden vastgeketend en vernederd in de Middeleeuwen.
Museum van kerkelijke kunst
Gelegen in het benedictijner klooster tegenover Sv. Donat, is dit museum gewijd aan alle vormen van religieuze kunst waaronder relikwieën, schilderijen, beeldhouwkunst en borduurwerk. De collectie is werkelijk indrukwekkend.
Sint Anastasia’s Kathedraal (Katedrala Sv. Stosije)
Het is de grootste kathedraal in Dalmatië,, voornamelijk bebouwd in de 12e eeuw op de plaats van een vroegchristelijke kerk. De gevel is versierd met rijen van blinde arcades waarin de drie-gangen-structuur stress. Het grote roosvenster is romaans en het kleinere bovenste venster is het in de gotische stijl gebouwd. De relikwieën van Sint Anastasia liggen in een marmeren sarcofaag op het altaar in de linker apsis.
Plein van het volk
Het hart van de middeleeuwse stad, plaats van politieke debatten en het zakendistrict. Tegenwoordig is het plein nog steeds het middelpunt van het openbare leven. Het stadhuis uit 1938 is gelegen aan dit plein, evenals de stadsloggia van Michele San Michele uit 1565. Het etnografisch museum is gevestigd In het 16de-eeuwse gebouw van de stadswacht, met een klokkentoren uit 1798.
Kerk van Sint Simeon (Crkva Sv. Sime)
De kerk werd genoemd voor de eerste keer in 1190, maar het grootste gedeelte dateert uit de 16e en 17e eeuw. De gevel werd voltooid in 1632 en de klokkentoren dateert uit 1707. Binnen bevindt zich de sarcofaag van de heilige Simeon, een meesterwerk van middeleeuwse vakmanschap. Het graf werd in 1377 gebouwd door een lokale goudsmid en zijn assistenten. De kist is gemaakt van cederhout en verguld van binnen en buiten met puur zilver. De scènes tonen de legendes en wonderen van de heilige.
Geschiedenis van Zadar
Archeologen hebben aan de rand van het hedendaagse Zadar sporen gevonden van een neolithische nederzetting, die dateert uit de 9e eeuw voor Christus. Zadar werd veroverd door de Romeinen als onderdeel van hun grote stap vooruit naar de oostkust van de Adriatische Zee die begon aan het eind van de 3e eeuw v.Chr.
Het kostte hen 200 jaar om de inheemse Illyriërs te onderwerpen, in het midden van de 1ste eeuw v.Chr bereikte Zadar (bekend als Iadera aan de Romeinen) de status van een Romeinse gemeente en werd later een Romeinse kolonie. De stad werd georganiseerd volgens de typische Romeinse systemen met een rechthoekig stratenplan, een forum, thermen, een riolering en waterleiding systeem dat kwam uit het nabij gelegen meer Vrana.
Toen het Romeinse Rijk gesplitst werd, werd Zadar een deel van het Oost-Romeinse Rijk (Byzantium). Het werd de hoofdstad van het Byzantijnse Dalmatië en behield deze status tot het einde van de Eerste Wereldoorlog.
Rond de 6e en 7e eeuw, migreerden Slaven naar de regio en in de regeerperiode van Koning Tomislav nam Zadar deel aan de synodes in Split. Niettemin, Zadar bleef Glagolitisch gebruiken in de liturgie in plaats van het Latijn.
Toen Venetië haar rijk uitbreidde naar de oostelijke Adriatische kust in het begin van de 9e eeuw, was Zadar duidelijk een belangrijke doelstelling. Vanaf het midden van 12e tot het midden van de 14e eeuw voerde Zadar een machtige weerstand tegen de Venetiaanse overheersing. Venetië veroverde Zadar meerdere malen, maar de stad slaagde er altijd in om ze weer te verjagen.
In 1202, bijvoorbeeld, hadden de Venetianen kruisvaarders omgekocht om met hun vloot op de voorwaarde dat de kruisvaarders Zadar zouden veroveren. Na een lange belegering, viel de stad, maar werden de Venetianen nogmaals slechts 40 jaar later verjaagd. De Venetianen kwamen terug en slaagden erin om een precaire controle te houden over hun Adriatische prijs.
In de 15e eeuw werd Zadar geconfronteerd met een nieuwe dreiging in de vorm van de Turkse aanvallen van het Ottomaanse rijk. Vanaf de tweede helft van de eeuw verwoestten herhaalde Turks-Venetiaanse oorlogen en Turkse aanvallen de regio. De meeste muren en torens van Zadar werden gebouwd om ter beschermen tegen de Turken. Deze muren en torens zijn grotendeels bewaard gebleven en te zien.
Na de val van Venetië in 1797, verplaatsten Oostenrijkse troepen zich naar Zadar. Ondanks de hoop dat Zadar verenigd werd de rest van Kroatië, werd Zadar en het geheel van Dalmatië onderworpen aan direct bevel uit Wenen. Na een korte periode van de Franse bezetting, kwamen de Oostenrijkers terug en bleven tot 1918.
Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog, bezetten Italianen Zadar en hun bezit werd bevestigd door het Verdrag van Rapallo in 1920. Het verdrag gaf Zadar aan Italië als een kleine enclave binnen het Koninkrijk van Serviërs, Kroaten en Slovenen (later Joegoslavië). De toenemende fascistische Italiaanse regering voerde een programma van gedwongen Italianization op Zadar (en de andere gebieden) die duurde tot de capitulatie van Italië in 1943.
Duitse troepen verplaatsten zich naar Zadar en de stad werd zwaar gebombardeerd in 1944, hierdoor werd bijna 60% van het schiereiland vernietigd. Tito’s partizanen kwamen aan in Zadar op 31 oktober 1944 en Zadar werd een deel van Joegoslavië.
Zadar heeft zwaar geleden onder in de oorlog in voormalig Joegoslavië. De stad werd beschoten van 1991 tot 1993 en werd afgesneden de omliggende regio en Zagreb. Veel werd verwoest en de veiligheid van de stad was precair tot het Daytonakkoord een einde aan de Joegoslavische oorlog in 1995 maakte.